Bulgaristan’da yeni kurulan DOST partisinin isminin Türkçe ve üyelerinin çoğunluğu Türk olduğu gerekçesiyle, Sofya Mahkemesi tarafından tescil edilmemesi, Bulgaristan’da yaşayan Türkler tarafından trajikomik bulundu.
DOST partisi, 27 Şubat’ta yapılan Kurucular Meclisi tarafından kurulmuş olup, 10 Nisan’da yapılan İlk Genel Kurul Toplantısında da parti tüzüğünü kabul etmişti. Fakat bunun mahkeme tarafından tescil edilmesi gerekiyordu.
Ancak Sofya Mahkemesi, parti tüzüğündeki birkaç ibarenin değiştirilmesini istiyordu, DOST partisi ise buna direniyordu. Nihayet 27 Haziran’da Sofya Mahkemesi tarafından yapılan açık oturumda, Savcılık, tüzükte yasalara karşı bir madde bulunmadığını beyan etmişti. DOST partisi ise kendi tezlerini savunmuş ve tayin edilen hakim Liliya İlieva’nın taraflı davrandığı gerekçesiyle reddi hakim talebinde bulunmuştu. Yasalara göre, mahkeme, DOST partisinin tescili konusunu, 14 gün içinde karara bağlaması gerekiyordu.
DOST partisinin reddi hakim talebi reddedilmiş olacak ki, 8 Temmuz tarihinde hakim Liliya İlieva başkanlığındaki mahkeme, DOST isminin Türkçe olduğu ve üyelerinin çoğunun Türk olduğu için etnik parti sayılması gerekçesiyle aynı partiyi tescil etmediğini açıkladı. Ancak bu karar nihai değildir, bir üst mahkemede temyiz edilebilir.
Şimdi gelelim Sofya mahkemesinin verdiği kararın trajikomik tarafına…
“ Dost” kelimesi Türkçe değil, Fars kökenli bir kelimedir. Üstelik Bulgarca açıklamalı sözlükte de, “yakın, saygı duyulan arkadaş, yoldaş” olarak geçmektedir.
Sofya mahkemesinin bu kararına göre, Bulgaristan’ daki hemen hemen tüm partilerin yasaklanması gerekiyor. Örneğin iktidardaki GERB partisinin ismi, Bulgarca değildir. Gerb, anlamı miras olan Almanca’nın “erbe” kelimesinden gelmektedir.
Eski rejimin tek partisi olan Bulgar Komünist Partisi(BKP)’nin devamı olan Bulgar Sosyalist Partisinin (BSP) ismi de Bulgarca değildir. Bulgar, Türkçe bir kelimedir… Sosyal kelimesi, Latin kökenlidir… Parti ise, Fransız kökenlidir.
Etnik parti konusunda da durum farklı değildir…
Bulgaristan yasalarına göre, etnik kökene dayalı parti kurulamaz. Fakat Bulgaristan’daki iktidar partisi olan GERB partisi ve muhalefetteki BSP üyelerinin %95’inden fazlası Bulgar kökenlidir. ATAKA ve Vatansever Cephe gibi etnik milliyetçilik yapan, yani etnik kökene dayalı siyaset yapan partilerin üyelerinin neredeyse tamamı Bulgar kökenli olmasına rağmen, bu partiler “etnik” sayılmıyor.
BSP’nin etnik kökeni ise üstünde: Bulgar Sosyalist Partisi. Buna rağmen, bu da etnik parti sayılmıyor.
Mahkeme tarafından “etnik parti” sayılan DOST partisi üyelerinin %80’i Türk kökenlidir. Yani diğer partilere kıyasla, bir etnik grubun çoğunluğu daha azdır…
Bulgaristan’ı ayda yılda bir ziyaret edenler, bu ülkedeki her sokak arasında alkollü içki tüketilmesini, genç kızların veya kadınların bacak, göbek, meme gibi vücutlarının çeşitli yerlerini açarak sokaklarda dolaşmalarını görüp, “Bulgaristan ne kadar demokrat, ne kadar özgür bir ülke” diyebiliyorlar.
Oysa Bulgaristan’da demokrasinin “d” si, adaletin “a” sı dahi yoktur.
Bulgaristan’da “adalet” hakim ve savcıları “rekabet ortamında, sınavla” atayan 25 üyelik Yüksek Yargı Konseyi(BSS) tarafından sağlanır. Bulgaristan Yargıtay Başkanı, Danıştay Başkanı ve Cumhuriyet Başsavcısı seçilenler, bu kurumun doğal üyesi sayılırlar. Bu kurumun 11 üyesi parlamento, diğer 11 üyesi ise, yargı organları arasından seçilir. Ancak bu kurum, yıllardır Bulgaristan eski rejiminin gestaposu sayılan DS’nin eski ajanlarından oluşan üyeler tarafından kontrol edildiği gerekçesiyle, gerek demokratik çevrelerce, gerek basın tarafından senelerce tartışılır. Hatta bazı reformcu siyasetçiler, senelerdir bu kurumun antidemokratik olduğunu ve demokratik adalet sistemini tıkadığını belirtmektedirler.
İşte bu kurumun atadığı hakim, DOST partisinin tescilini yapmakta zorluk çıkartmaktadır.
Görüldüğü gibi, Sofya’da birileri, – belli etmeseler de- DOST partisinin tüzüğünde bulunan “köklü yargı reformu” ibaresinden çekiniyor, sudan bahanelerle ve komik gerekçelerle DOST partisinin tescilinin yapılmasını geciktiriyorlar.
“Geciktiriyorlar” diyorum, çünkü ileride bu partinin tescilini yapmak zorunda kalacaklarını kendileri de çok iyi biliyorlar.
Önümüzdeki aylarda Bulgaristan Cumhurbaşkanlığı seçimi var.
DOST partisinin bu seçimdeki etkisini azaltmak düşüncesi, aynı
partinin tescilini geciktirme sebeplerinde birisi olabilir mi?
Durmuş Arda
SON YAPILAN YORUMLAR