Sevdiğim işlerden biri de, biraz boş vaktim kalınca kentin kırtasiye dükkanlarını dolaşmak, yeni kitaplara bir göz atmak. Eğer cebimde birkaç kuruş varsa beğendiğim kitabı hemen almak…
Geçenlerde gene öylesine bir kitapçıya dalmış oldum. Bu kez ne dikkatimi çekti? Dükkanın bir köşesinde rafların tamamını sözlükler, ansiklopediler, dil öğrenmek için her türden yardımcı kitaplar kaplamış… Sakın, bu adam sözlüklerden de hoşlanmıyor, düşüncesine kapılmayın. Dilleri, sözlükleri, ansiklopedileri çok severim. Evimde, yatak odamda başımın ucundadır bu kitaplar.
İlle, dükkandaki bu sözlük kalabalığı içinde hangi milletin diline ait yok!? Niderlanca, Fince, Latince, Uygurca, Çekçe… Daha sayayım mı? Galiba aralarında bir Madagasgarca sözlük göremedim.
Aslında ne Fince’ye, ne de Madagasgarca’ya bir diyeceğim var! Ama Fince’den, Madagasgarca’dan önce bir adam komşusunun dilini öğrenmeli, dostlar! Dünya halklarının aklı başına gelmeye başladı. “Soğuk Savaş” dönemine ait hudutlar ortadan kaldırılıyor. İstersen, bir gün içerisinde şahsi aracınla tüm Balkan ülkelerini dolaşabilirsin… Eğer dillerini bilirsen bu gezin hem daha anlamlı, hem daha süratli olur. Örneğin Selanik’e doğru yol alıyorsun. İnsan başına gelir ya, arabanız arızalandı. Bir Yunanlı ile Fince ya da Flamanca diyalog kurabilir misiniz? Asla, ama Rumca birkaç sözcük ile her kapıyı açabilirsiniz.
Komşunun dili konusunda bu yaz bize, kulağımıza küpe olacak gayet ilginç birkaç örnek sundu. Yaz ayları cesur süt üreticilerimizin protestoları ile tarihe girecek. İlgililerin dikkatsizliğinden canları boğazına gelen hayvanbakıcıları, hayvan sürülerini hudutun arkasına, hatta Ege kıyılarına kadar sürmekti niyetleri. Haydi, koyunlar aralarında çarçabuk anlaşacaklar, kaynaşacaklar bile. Zaten Koyun dili çok basit bir dil. İki harften oluşuyor. Bizim, insanoğulunun dili çok daha farklı. Sen sürünü önüne takıp Tasos adasına kadar sürebilirsin ama bu yörenin dilini, töresini bilmezsen başarılı olabilir misin?
Yine bu yaz Pekin’de Olimpiyat ateşleri yanarken hiç beklenmedik bir anda Kafkaslar’da da bir başka ateşin patlak verdiğini öğrendik televizyonlardan. Ancak bu ateş sayesinde gençler sahalarda yarışmıyor, cayır cayır insanlar, hatta çocuklar yanıyor, binalar kül oluyordu.
Kafkaslar’da, daha sonra da Ortadoğu’da patlak veren bu savaş göçü de beraberinde getirdi. Nereye sığınacaklar bu cehennem ateşinden kaçan insanlar? Pek tabii ki, savaş mağdurlarına kapılarını komşuları açacak… Bu komşuların arasında da Türkiye. Eğer bu insanlar komşunun dilini bilmezlerse halleri ne olur?
Komşunun dilini bilmenin ne kadar önemli olduğunu vurgulayan daha nice canlı örnekler verebiliriz. Doksanlı yıllarda Bulgaristan’ın yaşadığı ekonomik kriz hala belleklerden silinmiş değildir. Doksanlı yılların krizi sürüp giderken komşumuz Türkiye ile bavul ticareti yapanların sayısı bir hayli kabarıktır. Böyle bir ticaretle ailelerini kurtaran Bulgarlar, komşunun dilini, Türkçe bilmekle başarılı olmuşlardır.
Sözün kısası, sağduyunun seslenişine kulak verelim. İngilizce, Almanca, Fransızca bilmem daha nece öğrenelim, hep yararlıdır. Ancak komşularımızın dillerini de ihmal etmeyelim. Sonra biz dedelerimizden daha mı geri zekalıyız?. Bundan altmış yetmiş yıl önce Balkan insanları en az üç dil biliyor, komşularıyla rahatça anlaşabiliyorlardı…
Komşumuzun sadece dilini mi öğrenelim? Komşumuzun tarihini, kültürünü, medeniyetini öğrenirsek, okullarda da öğretirsek, onu daha iyi tanımış olmaz mıyız? Geçen yüzyılda Balkan devletleri birkaç kez gırtlak gırtlağa geldiler. Birbirleriyle öldüresiye kapıştılar. Bu da niçin oldu? Siyaset adamlarımız komşularını yeteri kadar tanımıyorlardı!
Hesabımızı iyi yapalım; siyaset mi öncelikli, komşuluk mu?
Mehmet Şakir
News
