Bugün, Berlin duvarının yıkılışının 30. yıl dönümüdür.
Bilindiği gibi, 2. Dünya Savaşından sonra Amerika, İngiltere, Fransa ve Sovyetler Birliği, Berlin şehrini dörde bölerek birer kısmını işgal etmişlerdir. Daha sonra, bu ülkelerin ilk üçü, işgal ettikleri kısımlardan çekilerek, gerçek sahiplerine, yani Almanlara teslim etmişlerdir. Fakat Sovyetler Birliği, işgal ettiği kısımdan diğer kısımlara insan akışını önlemek ve Doğu Berlin’i diğer kısımlardan ayırmak için 1961 yılında, meşhur Berlin duvarını inşa etmiştir. Bu duvar da 28 sene sonra, yani 9 Kasım 1989 tarihinde, halk ayaklanmasıyla yıkılmıştır.
Aslında Berlin duvarının ve Doğu Bloku ülkelerinin yıkılma süreci, Bulgaristan’ın Tosçalı, Killi gibi yerleşim yerlerinden başlamıştır.
Yıl 1984, Aralık ayının sonları…
Tüm dünyadaki Noel ve yılbaşı kutlamalarını fırsat bilen Bulgaristan’daki faşist zihniyet, Bulgaristan’da yaşayan Türkleri asimile etme kararını uygulamaya koyuyor…
Faşist zihniyet, bu uygulamayı, ilk önce Türklerin yoğun olarak yaşadığı Kırcaali bölgesindeki merkezden uzak küçük yerleşim yerlerinde deniyor…
Kırcaali’ye 30 km mesafede, civarın en büyük köylerinden ve sadece Türklerden oluşan Tosçalı köyü sakinleri, sıranın kendilerine de geleceğini bilerek, bu asimilasyon politikasından rahatsız olmaktadır…
Köy meydanında ve köy kahvesinde gruplar oluşuyor, bu uygulamaya nasıl bir tepki verilmesi tartışılıyor; bir grup eyleme katılmak isteyenlerin listesini yapıyor, diğer bir grup ise bu listelerin düşmanın eline geçer gerekçesiyle yırtılıp yok edilmesini istiyor…
Nihayet 23 Aralık günü, yapılan listeler yırtılıp, 24.12 1984 tarihinde Sütkesiği mevkiinde bulunan Belediye binası önünde protesto mitingi yapılması için kesin karar alınıyor; bu karara, komşu köy temsilcileri de hemfikir oluyor…
Önder kişiler, civar köylere dağılarak, kapı kapı dolaşıp halka, 24.12. 1984 tarihinde Sütkesiği mevkiinde protesto mitingi yapılacağı haberini duyuruyor…
24 Aralık Pazartesi günü, soğuk, kar, kış demeden on binlerce Türk,“ Biz Türk’üz, Türk kalacağız” sloganlarıyla Sütkesiği mevkiindeki Belediye binasının önüne toplanıyor…
Böyle geniş katılımlı bir direniş beklemeyen dönemin faşist zihniyeti, şaşkınlık içinde kalmış ve onların güvenlik güçleri de kalabalığı dağıtmak için silah dipçikleri, coplarla veya uzun namlulu otomatik silahlarla çevredeki ağaçların dallarına ateş açmışlarsa da halkı dağıtmakta başarılı olamamışlardır. Ancak Belediye başkanının telkiniyle halk, evlerine dağılmıştır…
Bu ilk Tosçalı kıvılcımından iki gün sonra, yine “ Bir Türk’üz, Türk kalacağız!” sloganıyla civar köyleriyle Killi ve yine civar köyleriyle Mestanlı ayaklanmıştır. Ancak ilk Tosçalı ayaklanmasında göstericilere silah çekme cüretini gösteremeyen faşist zihniyetinin canileri, bundan iki gün sonra “Öldür!” emri almış olacaklar ki, Kırcaali’nin diğer bölgelerinde yapılan gösterilerde, protestoculara uzun namlulu otomatik silahlarla ateş açarak ilk cinayetlerini işlemişlerdir…
26.12. 1984 tarihinde, Kirli yakınlarında, “ Bir Türk’üz, Türk kalacağız!” yürüyüşüne annesinin kucağında katılan ve konuşmayı yeni sökmeye başlayan 20 aylık Türkan bebek, Ayşe Molla Hasan ve Musa Yakup uzun namlulu silahlarla canice öldürülmüşlerdir ve onlarca protestocu da yaralanmıştır.
Yine 26 Aralık tarihinde başlayan ve ertesi 27 Aralık 1984 gününe sarkan, Mestanlı ve civarında yapılan “ Bir Türk’üz, Türk kalacağız!” mitinglerinde ve daha sonraki olaylarda, daha hayatının baharındaki 16 yaşındaki Mümin Ahmet, Yusuf Mehmet, Mustafa Ali, Abdülaziz Bekir, Mehmet Habil, Ali Osman Ali, İbrahim İbrahim, Mustafa İbrahim, Mustafa Osman canice katledilmişlerdir.
Bu ilk başkaldırılardan sonra, Bulgaristan’daki totaliter rejimde çatlaklar oluşmaya başlamış ve diğer Doğu Bloku diktatörlükleri de aynı akıbete uğramıştır.
30 sene önce, 9 Kasım günü, Berlin duvarının yıkıldığı gün, Bulgaristan diktatörü Jivkov’da yönetimden alaşağı edilmiştir ve ertesi 10 Kasım günü de tüm devlet görevlerinden resmen istifa etmek zorunda kalmıştır.
Berlin duvarının ve Jivkov rejiminin yıkılışının 30. yıl dönümü dolayısıyla; kimlik, özgürlük ve demokrasi için hayatlarını kaybeden tüm şehitlerimizi ve yine bu doğrultuda mücadele yürütmüş ve yürüten tüm kahramanlarımızı saygıyla anıyorum!
Durmuş Arda
News
