1925 yılında, bugün Bosna-Hersek’in kuzeybatısında bulunan Bosanski Şamac kasabasında doğan Aliya İzetbegoviç, Müslümanları Avrupa’ya dışarıdan girmiş kimseler olarak gören bir çevrede yetişti. Saraybosna‘da bir Alman lisesinde eğitim gördü. Bilime önem veren ve disiplinle çalışan bir öğrenci olarak tanındı.
Lise çağında üstün kabiliyetleriyle ve İslami konulara ilgisiyle öne çıktı. O dönemde bazı arkadaşlarıyla birlikte dini konuları tartışmak amacıyla Mladi Muslimani (Müslüman Gençler) adını verdikleri bir kulüp kurdu. Bu kulübü kurduğunda henüz 16 yaşındaydı, fakat oldukça etkin ve üretken bir düşünce kabiliyetine sahip olduğu gözleniyordu.
24 yaşında İslâmcılık suçundan 5 yıl hapis yattı. Cezaevinden çıktıktan sonra önce hukuk, sonra ziraat fakültesini bitirdi. 25 yıl avukatlık ve bir inşaat firmasında yöneticilik yaptı.
1970 yılında İslâm Manifestosu adlı bir kitap yazdı. Bu kitap 1983`te kovuşturmaya uğradı. 12 Müslüman aydınla birlikte tutuklandı. Mladi Müslümani(Genç Müslümanlar) adlı örgütü yeniden örgütlemek suçundan 14 yıl hapse mahkum edildi. Mahkumiyetini çekerken, Yargıtay bu cezayı 11 yıla indirdi. 1989 yılında Yugoslavya`nın dağılma süreci sırasında ilan edilen af sonucu özgürlüğüne kavuştu.
1990 yılında İslam Manifestosu’nu yeniden bastırdı. Bu kitap İzzetbegoviç’in İslâmi kimliğinden ziyade, siyasi kararlılığının ve mücadelesinin bir simgesi oldu.
1990’lı yıllara girildiğinde Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti içinde bir bağımsızlık hareketi baş gösterdi. Özerk cumhuriyetler birbiri ardından bağımsızlıklarını ilan ediyor ya da bu yönde niyetlerini ortaya koyuyorlardı. Bosna-Hersek de 1 Mart 1992’de gerçekleştirdiği referandum sonrasında bağımsızlığını ilan etti. Çünkü yapılan referandumda halkın % 62,8’i bağımsızlığı tercih etmişti. Ancak Sırplar hemen arkasından Bosna-Hersek yönetiminde söz sahibi olan Müslümanlara karşı savaş açarak yeni bir katliam hareketi başlattı. Bu katliam hareketi sonucu 1994’ün sonuna gelindiğinde Bosna-Hersek’teki iç savaşta 250 bin Müslüman katledildi, 1 milyon Müslüman da göçe zorlandı.
Aliya İzetbegovi, çok büyük askerî güce ve imkana sahip olan Sırplarla, her türlü askeri imkandan yoksun ve hiçbir dış desteğe sahip olmayan Bosna-Hersek halkını karşı karşıya getirmemek için önce oldukça temkinli bir politika izledi ve 1992-1995 Bosna Savaş’ında anahtar rol oynayan isimler arasında yer almış oldu.
İzzetbegoviç, sağlık sorunları nedeniyle 2000 yılında başkanlıktan ve partisinin başkanlığından çekildi.
İzzetbegoviç, 78 yaşında, Saraybosna hastanesinde 19 Ekim 2003 tarihinde vefat etmiştir.
Avukat, Filozof, Yazar, Siyasetçi, Mücadele adamı Aliya İzzetbegoviç’i vefatının 13. yıldönümünde saygıyla anıyor, kendisinin şu sözlerini örnek alıyoruz:
“Ölmeye hazır olan insanlar, ölmeye hazır olmayanlara karşı galip gelirler.”
“Allah’a yemin ederim ki biz köle olmayacağız.”
ALTAY Derneği Yönetim Kurulu
News
